สมาพันธ์สื่อมวลชนแห่งประเทศไทย

กรมวิทย์ฯบริการ  เดินหน้าส่งเสริมห้องปฏิบัติการคุณภาพ ชี้ไทยควรมีไม่น้อยกว่า 1 หมื่นแห่งใน10 ปี ใช้รับรองทั้งตลาดส่งออก ตรวจสอบความปลอดภัยผู้บริโภค เผยมีเพียง 1 พันแห่ง เพิ่มแค่ปีละ 10- 20 ย้ำไม่เพียงพอ เพราะงบจำกัด แนะผลักดันกฎหมายส่งเสริมคุณภาพห้องปฏิบัติการ และกองทุน หากต้องการเติบโตอย่างก้าวกระโดด 

ดร.พจมาน ท่าจีน  รองอธิบดีรักษาราชการแทนอธิบดีกรมวิทยาศาสตร์บริการ (วศ.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม(อว.) เปิดเผยว่า ปัจจุบันกรมวิทย์ฯ บริการ ได้ปรับบทบาทและภารกิจให้สอดคล้องกับบริบทโลกที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว สนับสนุนพัฒนาเครือข่ายห้องปฏิบัติการให้มีคุณภาพ ได้มาตรฐานเป็นที่ยอมรับทั้งในระดับประเทศและระดับสากล รองรับการเติบโตของการแข่งขันในภาคธุรกิจและคุ้มครองความปลอดภัยของผู้บริโภค หากห้องปฏิบัติการขาดคุณภาพ ผลการวัดไม่ถูกต้องจะกระทบต่อคุณภาพของสินค้า

กรมวิทย์ฯ บริการ พยายามส่งเสริมให้เกิดห้องปฏิบัติการที่มีคุณภาพของประเทศไทย  ปัจจุบันควรจะมีถึง10,000 แห่ง  แต่มีเพียง 1,000 แห่งเท่านั้น  แต่ละปีมีห้องปฏิบัติการก่อตั้งขึ้นใหม่  10-20 แห่ง ปล่อยให้ผู้ประกอบการทั้งภาครัฐและเอกชนพัฒนากันเอง ไม่ทันต่อสถานการณ์ จึงต้องมีหน่วยงานต่าง ๆ เข้าไปส่งเสริมและพัฒนาศักยภาพของห้องปฏิบัติการ เพื่อการเติบโตอย่างก้าวกระโดด  

ดร.พจมาน  กล่าวว่า กรมวิทย์ฯ บริการ  มีกลไกหลาย ๆ ด้านในการส่งเสริมศักยภาพห้องปฏิบัติการ ทั้งการจัดฝึกอบรม  ให้ความรู้ บริการสอบเทียบเครื่องมือวัด  เป็นที่ปรึกษา ตั้งเครือข่ายห้องปฏิบัติการในประเทศ  บริการตรวจสอบความสามารถ  หรือทดสอบความชำนาญห้องปฏิบัติการ รับรองคุณภาพของห้องปฏิบัติการ ทั้งมาตรฐานการยอมรับความสามารถห้องปฏิบัติการทดสอบของกรมวิทยาศาสตร์บริการ (DSS Recognized Laboratory) และการรับรองห้องปฏิบัติการตามมาตรฐาน ISO/IEC 17025   การรับรองเหล่านี้นำไปใช้ยืนยันความสามารถของห้องปฏิบัติการกับหน่วยงานกำกับดูแลในด้านต่าง ๆ เช่น สำนักงานมาตรฐานอาหารและเกษตรแห่งชาติ (มกอช.) หรือสำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ.)

“หากจะเพิ่มห้องปฏิบัติการคุณภาพอย่างก้าวกระโดด ให้มีถึง 10,000 แห่ง ต้องใช้เวลาเกือบ 10 ปี   การจะเพิ่มขึ้นปีละ 1,000  แห่ง  กลไกปกติไม่เพียงพอ   กรมวิทย์ฯ บริการ จึงจะผลักดันกฎหมายการส่งเสริมคุณภาพห้องปฏิบัติการ ขณะนี้อยู่ระหว่างจัดทำร่างพระราชบัญญัติที่เกี่ยวข้อง และการจัดตั้งกองทุนเพื่อขับเคลื่อนการส่งเสริมให้เกิดห้องปฏิบัติการมาตรฐานอย่างรวดเร็ว  แก้ปัญหาข้อจำกัดของงบประมาณภาครัฐที่ขณะนี้สนับสนุนห้องปฏิบัติการได้เพียงปีละ10-20 แห่งเท่านั้น ”

 ดร.พจมาน กล่าวอีกว่า  ความท้าทายของห้องปฏิบัติการในประเทศไทยขณะนี้  คือ ความต้องการตรวจสอบมาตรฐานคุณภาพสินค้ามากขึ้น  โดยเฉพาะการส่งออก จำเป็นต้องติดอาวุธคุณภาพสินค้าของไทย หากไม่ได้คุณภาพ หรือมาตรฐานที่ต่างประเทศยอมรับ จะไม่สามารถแข่งขันในตลาดโลกได้ ตลาดในประเทศให้ความสำคัญกับความปลอดภัยของผู้บริโภค สุ่มตรวจมาตรฐานของสินค้าต่าง ๆ  จำเป็นต้องใช้กลไกของห้องปฏิบัติการ  เมื่อเร็ว ๆ นี้ กรมวิทย์ฯบริการ ได้ลงนามความร่วมมือกับสำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ.) เพื่อที่จะช่วยกันส่งเสริมและพัฒนาเครือข่ายหน่วยตรวจสอบผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมของประเทศให้มากขึ้น  

กรมวิทยาศาสตร์บริการ  โดยศูนย์ทดสอบความชำนาญห้องปฏิบัติการ สถาบันพัฒนามาตรฐานและตรวจสอบรับรอง  ได้จัดสัมมนา แนวทางการจัดทำความใช้ได้ของการวัดเพื่อส่งเสริมศักยภาพห้องปฏิบัติการ ขึ้น เมื่อวันที่ 15 สิงหาคม 2568 ภายในงาน  อว.แฟร์ 2568 มีเจ้าหน้าที่จากห้องปฏิบัติการทั่วประเทศ เข้าร่วมกว่า 200 คน  เป็นการให้ความรู้ทางวิชาการ  อ้างอิงตามมาตรฐาน ISO/ IEC 17025 และสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับเอกสาร ความใช้ได้ของการวัด  ที่กรมวิทย์ ฯ บริการ จัดทำขึ้น มีประเด็นสำคัญคือ  7 ขั้นตอนเพื่อนำไปสู่ความใช้ได้ของการวัด พร้อมยกตัวอย่างการใช้งานให้เจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องเข้าใจและเชื่อมั่นในระบบการวัด ควบคุมกระบวนการวัด ทำให้ลูกค้ามั่นใจถึงความถูกต้องของผลการวัดจากห้องปฏิบัติการ

-

#กรมวิทย์ฯ บริการ  #ห้องปฏิบัติการคุณภาพ