แจงทุเรียนผลผลิตเจอผลกระทบพิษภูมิอากาศเปลี่ยนแปลง ทั้งอุณภูมิต่ำ ฝนกระหน่ำผิดฤดู ทำมูลค่าลดลง 25% ศูนย์รวมผู้เชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยี เตรียมระดมนักวิจัย ขอทุนสนับสนุนการถ่ายทอดวิธีรับมือก่อนถูกแย่งตลาด
สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ร่วมกับ ศูนย์รวมผู้เชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยวและแปรรูปผลไม้ จัดเสวนาการส่งออกทุเรียนไทย: การปรับตัวของเกษตรกรไทยภายใต้สภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลง ในงาน อว.แฟร์ : SCI POWER FOR FUTURE THAILAND ที่ศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ เมื่อวันที่ 12 สิงหาคม 2568
ผศ. ดร.ยศพล ผลาผล ผู้ช่วยคณบดีคณะวิทยาศาสตร์และศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา วิทยาเขตจันทบุรี รักษาการนายกสมาคมทุเรียนไทย กล่าวว่าทุเรียนพื้นที่ภาคตะวันออกปีนี้คุณภาพต่ำสุดรอบหลายปีเพราะการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ โดยสภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลงกระทบการผลิตทุเรียนถึง 7รุ่น โดยอุณหภูมิต่ำมากหลายช่วง บางช่วงต่ำถึง 12 องศาเซลเซียส มีฝนตกหนัก โดยเฉพาะในเดือนกุมภาพันธ์ ทำให้ทุเรียนออกดอก แต่เมื่อเจอฝนก็แตกใบอ่อน เนื้อทุเรียนแกร็น(ไม่เจริญเติบโตตามปรกติ) เมื่อถึงเวลาเก็บเกี่ยว ต้องใช้แรงงานเหมา ทีมตัดดอกชุด1-2ร่วมกัน ปรับรวบชุดทุเรียน ผลผลิตจึงมีทั้งแก่จัด ปานกลาง และด้อยคุณภาพ คาดว่าผลผลิตลด20%
สภาพอากาศมีผลต่อรอบการดูแลไม่สม่ำเสมอ ต้นทุนเกษตรกรสูงขึ้น เกษตรกรบางราย ใช้สารควบคุมออกดอกหลายครั้ง เกิดปัญหาการใช้สารเคมีมากเกินไป ต้นทุเรียนคุณภาพไม่ดี
รศ.ดร.พีระศักดิ์ ฉายประสาท ผอ.ศูนย์รวมผู้เชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยวและแปรรูปผลไม้ มหาวิทยาลัยนเรศวร กล่าวกับผู้สื่อข่าว คาดการณ์ความเสียหายของผลิตทุเรียนเนื่องจากความเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศว่า ยังไม่มีการประกาศตัวเลขที่ชัดเจนจากหน่วยงานใด แต่ประเมินคร่าวๆ รายได้หายไปประมาณ 25% ขณะเดียวกัน พบข้อมูลที่น่าตกใจ ราคาทุเรียนจากไทย จำหน่ายถึงผู้บริโภคที่เมืองคุนหมิง ประเทศจีน เหลือเพียง 50 หยวนต่อกิโลกรัมซึ่งต่ำมาก จากปกติเกิน100 หยวนขึ้นไป หรือกิโลกรัมละ 500 บาท (ประมาณ1หยวน=5บาท)
รศ.ดร.พีระศักดิ์ ย้ำว่าที่คุณภาพทุเรียนด้อยในปีนี้ สาเหตุจากสภาพอากาศเปลี่ยนแปลง การแก่อ่อนของผลผลิต และความไม่สม่ำเสมอของผลผลิต อย่างไรก็ดี ส่วนแนวทางแก้ไขทุกฝ่ายต้องร่วมมือกัน โดยศูนย์รวมผู้เชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยวและแปรรูปผลไม้ จะเข้าไปในพื้นที่ เชิญนักวิชาการระดับพื้นที่ร่วมกับนักวิชาการจัดส่วนกลาง สถาบันทางวิชาการ กรมวิชาการเกษตร เสนอโจทย์วิจัยกับแหล่งทุนในการแก้ปัญหา จัดทำองค์ความรู้จัดอบรมให้กับพื้นที่โดยเฉพาะ ขณะนี้เกษตรกรต่างก็พยายามปรับกันเอง ใครปรับตัวได้ทันก่อนก็รอด แต่ถ้าต่างคนต่างทำสุดท้ายเราจะเสียตลาดให้กับประเทศเพื่อนบ้าน
รศ.ดร.พีระศักดิ์ กล่าวถึงบทบาทของศูนย์ฯ ว่า ได้รับทุนสนับสนุนจาก วช. เพื่อพัฒนาองค์ความรู้ทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยวมาช่วยเพิ่มคุณภาพและมูลค่าผลไม้ไทย โดยเฉพาะ ทุเรียน ซึ่งเป็นพืชเศรษฐกิจที่สร้างรายได้มหาศาลให้กับประเทศ แต่กำลังเผชิญความท้าทายจาก การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Climate Change) ทั้งอุณหภูมิที่สูงขึ้น ฝนตกไม่ตามฤดูกาล ความแปรปรวนของสภาพอากาศส่งผลต่อการออกดอกและคุณภาพผลผลิต
สำหรับเกษตรกรผู้ผลิตทุเรียนคุณภาพเพื่อการส่งออกควรติดตามการแจ้งเตือนสภาพภูมิอากาศ อุณหภูมิ ปริมาณน้ำฝน กระแสลม จากกรมอุตุนิยมวิทยา หรือ แอปพลิเคชัน เพื่อตัดสินใจจัดการสวนทุเรียนในระยะต่างๆของการเจริญเติบโต ด้านการปฏิบัติหลังการเก็บเกี่ยว ควรติดตามกฏระเบียบของกรมวิชาการเกษตร และประเทศนำเข้า ได้แก่ การควบคุมการใช้บรรจุภัณฑ์ที่ยืดอายุผลผลิต รวมถึงนวัตกรรมด้านการแปรรูป เพื่อเพิ่มทางเลือกให้กับตลาด การพัฒนามาตรฐานการผลิตให้สอดคล้องกับข้อกำหนดของประเทศคู่ค้า เช่น จีน ญี่ปุ่น และสหภาพยุโรป ศูนย์ฯ ยังทำงานใกล้ชิดกับเกษตรกรผ่านการอบรม ถ่ายทอดเทคโนโลยี และให้คำปรึกษาเชิงลึก เพื่อให้ผู้ผลิตไทยแข่งขันได้ในตลาดโลก และรักษาความเป็นผู้นำการส่งออกทุเรียนของโลกอย่างยั่งยืน
การเสวนาครั้งนี้มีผู้เชี่ยวชาญร่วมแลกเปลี่ยนความรู้และประสบการณ์ ได้แก่ ผศ. ดร.ยศพล ผลาผล ผู้ช่วยคณบดีคณะวิทยาศาสตร์และศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา วิทยาเขตจันทบุรี, นายประสิทธิ์ ดีวัฒนวงศ์ นักวิชาการอิสระด้านการเกษตร, ดร.ฉัตรกมล มุ่งพยาบาล กรรมการพัฒนาและบริหารการจัดการไม้ผล กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ และเจ้าของ “ฉัตรกมลฟาร์ม” และ ดร.ธีรวุฒิ ชุตินันทกุล หัวหน้างานวิจัยไม้ผล สถาบันวิจัยพืชสวน กรมวิชาการเกษตร
งาน อว.แฟร์ 2025 ยังมีกิจกรรมประชุม เสวนา และเวิร์กชอปกว่า 130 หัวข้อ ครอบคลุมหลากหลายสาขาวิชา เพื่อสร้างแรงบันดาลใจและต่อยอดสู่การพัฒนาประเทศ เปิดให้ประชาชนเข้าร่วมได้ฟรี ตั้งแต่วันนี้ – 17 สิงหาคม 2568 ณ ศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์
#ทุเรียน #ทุเรียนไทย #ภูมิอากาศเปลี่ยนแปลง #เกษตรกร #ปัญหาทุเรียน#การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ #เกษตรกรไทย #ส่งออกทุเรียน#วช. #อว.Fair2025 #ศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์